In de Kerkhorst in Spankeren vond donderdag 20 april 2023 het vijfde dorpsgesprek plaats. Tussen 16.00 en 21.00 uur konden bewoners en ondernemers binnenlopen om in gesprek te gaan over hoe zij de toekomst van hun dorp voor zich zien. Wat is er nodig om in de toekomst fijn te kunnen leven? Wat moet er gebeuren als het gaat om wonen, verkeer, natuur, duurzaamheid, klimaatverandering, energie enzovoort?
Het dorpsgesprek bestond uit een open inloop waar bezoekers langs verschillende thema-poster konden lopen. Op de thema-posters konden inwoners stickers plakken bij onderwerpen waar zij het mee eens waren. Daarnaast waren er vragen die zijn konden beantwoorden door te schrijven op post-its. Medewerkers van de gemeente stonden klaar om vragen te beantwoorden. Wanneer inwoners niet naar het dorpsgesprek konden komen, hadden zij de mogelijkheid om een online-enquête in te vullen. De opbrengst van deze avond verwerken we in een omgevingsvisie voor de hele gemeente Rheden.
Voor het dorpsgesprek in Spankeren hadden zich vooraf 29 mensen aangemeld via de website van de gemeente. Het uiteindelijke aantal bezoekers lag hoger, omdat mensen ook vrij konden binnenlopen.
Tijdens het dorpsgesprek was de sfeer goed. Bewoners namen uitgebreid de tijd om alle thema’s te bekijken, post-its te plakken en in gesprek te gaan met de aanwezige specialisten van de gemeente.
Hieronder staan de belangrijkste resultaten per thema. De tekst bestaat uit wensen, kansen, ideeën en opmerkingen, allemaal opgeschreven op post-its door de bezoekers van het dorpsgesprek of ingevuld in de digitale enquête. Resultaten die vaker genoemd zijn, staan bovenaan. Daarnaast konden de bezoekers stickers plakken op stellingen waar zij het mee eens waren. Het aantal voorkeursstickers per stelling is aangegeven met een percentage in de afbeeldingen.
Spankeren wordt getypeerd als rustig, gemoedelijk, aangenaam en fijn om te wonen. Authentieke accenten zijn gemengd met sociale woningbouw en industriegebouwen.
Bij het 500-jarig bestaan van gemeente Rheden zou Spankeren er nog steeds hetzelfde uit mogen zien, met groen en natuur. Eventueel meer bomen en drempels tegen te snel rijdende auto’s zouden het dorp verbeteren. Belangrijk is dat de muziektent, kerk en doorkijkjes over de landerijen behouden blijven. Het moet bewoonbaar blijven voor jong en oud.
Bewoners uit Spankeren zien liever geen windmolens of grootschalige zonneparken in het open agrarische landschap. Kleine windmolens passen wel op erven. Zonnepanelen horen op daken, in combinatie met warmtepompen en isolatie, ook op huurwoningen van Vivare. Gemeente Rheden is groen, wat goed is voor de opvang van stikstof. Daar moet gebruik van gemaakt worden. Ook kan er ingezet worden op waterstof. Bij het Burgerakkoord wordt afgevraagd of het echt uitvoerbaar is.
Bewoners vinden het belangrijk dat water opgevangen wordt tijdens regenbuien, bijvoorbeeld met regentonnen en tanks in de grond. Of in spaarbekken aan de rand van het dorp. Dit water kan gebruikt worden wanneer er in bepaalde periodes een tekort is of kan zelfs gebruikt worden om het toilet door te spoelen. Subsidies kunnen hierbij helpen, zodat bewoners geactiveerd worden om maatregelen te nemen in hun eigen tuinen. Er liggen kansen in Spankeren om bestrating te vervangen voor groen. Ook zou water uit de IJssel gebruikt kunnen worden om de grondwaterstanden aan te vullen.
Op de stellingen over ‘aanpassen aan extreem weer’ zien de bewoners voornamelijk ruimte in tuinen en plantsoenen om wateroverlast in op te vangen. De open ruimte in de dorpen worden gezien als ruimte voor wateropvang, groen en schaduw, en minder voor parkeren. Maar ruimte voor parkeren is óók belangrijk, het is én én. Om beter bestand te zijn tegen de hitte moeten we voornamelijk meer bomen in het bestaande groen plaatsen, maar ook nieuwe groene plekken zijn belangrijk. In de afbeelding hieronder is met percentages aangegeven waar bewoners hun voorkeur aan gaven.
Zo veel mogelijk openbaar groen wordt belangrijk gevonden voor de natuur. Er mag meer ruimte benut worden voor natuur, zoals bomen in en om het dorp, in plaats van voor andere doelen, zoals de opwek van duurzame energie. Het voorkomen en opruimen van zwerfafval wordt gezien als goed voor de natuur. Laat het dorp het dorp blijven, waarbij ook het open, groene agrarische karakter hoort. Bewoners kunnen zelf een moestuin aanleggen, fruitbomen planten of aantrekkelijke planten voor insecten in hun tuin zetten. Biologische duurzame landbouw is educatief, schoon en zorgt voor enorme toename van biodiversiteit. Voorlichting is hierbij belangrijk, zodat mensen weten wat ze zelf kunnen doen.
Op de stellingen over ‘natuur’ heeft een grote meerderheid een neutrale mening over voor wie de Veluwezoom en de Veluwe is. Bijen en vlinders moeten voornamelijk meer ruimte krijgen langs de wegen door het hele dorp. Brede groenstroken rondom de dorpen met bos bieden kans om de Veluwe en de IJssel met elkaar te verbinden. Beken kunnen in het buitengebied weer zichtbaar gemaakt worden. Geef sloten weer vorm als kronkelende beek. Hoe meer schone natuur hoe leefbaarder de omgeving, hoe gezonder de bevolking, dus beken in buitengebied, maar ook in de dorpen voor meer natuur, biodiversiteit en wateropvang. In de afbeelding hieronder is met percentages aangegeven waar bewoners hun voorkeur aan gaven.
Voor landbouw is het belangrijk dat er meer aandacht komt voor het continueren van de bestaande agrarische bedrijven in Spankeren. Daarbij moeten we zuinig zijn op de agrarische bedrijven. Er zou ingezet kunnen worden op meer akkerbouw en minder koeien. Het buitengebied moet ontwikkeld worden in samenspraak met de agrariërs. Waarbij het belangrijk is dat er bewustwording ontstaat voor het belang van de biodiversiteit. Een belevingstuin in combinatie met biodiversiteit kan hierbij helpen.
Op de stellingen over ‘landbouw’ merendeel van de bezoekers aan hun boodschappen in de supermarkt te willen doen, en niet bij een lokale boerderij. Er is geen duidelijke mening of bestaande agrarische bedrijven mogen bijverdienen. Bewoners zouden wel de landbouw kunnen steunen door te helpen op een boerderij. Maar een merendeel heeft geen behoefte aan een extra moestuin of buurttuin. In de afbeelding hieronder is met percentages aangegeven waar bewoners hun voorkeur aan gaven.
Onderwerpen die in het dorp spelen gaan over verkeersveiligheid, vergrijzing, rust en drukte, zorg voor de omgeving en elkaar, sociale cohesie, veilige speelruimte en geluidsoverlast. De Dorpsweg wordt als druk en krap ervaren. Honden zorgen soms voor overlast. Eigenaarschap en betrokkenheid bij de buurt moet gestimuleerd worden. Veiligheid gaat hand in hand met eigenaarschap en verantwoordelijkheid. De inrichting of de hoeveelheid handhaving is van secundair belang. Er zijn zorgen over de zorg voor elkaar en de omgeving. Daarbij staat welzijn bovenaan. Een huisarts en gezondheidscentrum in het dorp worden belangrijk gevonden. Door de schaalvergroting van zorgcentra is er steeds minder tijd voor de patiënt. Ook worden in Spankeren betaalbare koopwoningen voor jong en oud, appartementen en voorzieningen voor ouderen gemist.
Op de stellingen bij dit thema gaf het merendeel van de bewoners aan voornamelijk mensen te ontmoeten op straat, in de buitenruimte. Sporten doet ook het merendeel buiten. Voor een veilig gevoel in de wijk moet de openbare ruimte overzichtelijk, open, aantrekkelijk en voorspelbaar ingericht zijn, maar een klein deel denkt dat meer handhaving ook kan helpen. Voor zorg gaan de meeste bewoners naar de grotere dorpen. In de afbeelding hieronder is met percentages aangegeven waar bewoners hun voorkeur aan gaven.
Voor verkeer zien bewoners graag dat er rustiger gereden wordt, zoals op de Zutphensestraatweg. Hier is het moeilijk om op te komen. De Kanaaldijk wordt steeds drukker, waarmee dit een grotere barrière vormt tussen Spankeren en Dieren. Hier zou maximaal 60 km/u gereden mogen worden. Ook in natuurgebieden zou er gehandhaafd moeten worden op snelheid, of maximaal 30 km/u in te voeren. De dorpsweg wordt gebruikt als sluiproute en in woonwijken zou ook minder hard gereden moeten worden. Voor het Van Rhemenhof wordt voorgesteld er alleen 5 km/u toe te staan of het eenrichtingsverkeer te maken. De Van Rensselaerweg zou een trottoir moeten krijgen. Het parkeren op de Dorpsweg en bij de school zorgt voor gevaarlijke situaties. De verkeersveiligheid wordt verschillend ervaren, van matig tot goed. Drempels zouden dit kunnen verbeteren. Het OV wordt als duur ervaren en goederentreinen blokkeren tegenwoordig beide overgangen als ze stil staan.
Op de stellingen over ‘verkeer’ heeft een kleine meerderheid van de bezoekers aangegeven dat ze het een goed idee vinden als de gemeente meer inzet op ‘duurzaam verkeer’, zoals lopen, fietsen en deelauto’s. Daar horen ook meer laadpalen bij in de openbare ruimte. Ook geeft een kleine meerderheid aan het een goed idee te vinden als gemotoriseerd verkeer verder uit de natuurgebieden geweerd wordt. Een duidelijkere meerderheid vindt het een goed idee als meer wegen in de bebouwde kom een maximumsnelheid van 30 km/u hebben. Er mogen niet per se meer files komen, zodat bewoners vaker de auto laten staan. De bewoners zien de straat voornamelijk om te spelen en te bewegen, maar parkeren wordt ook door een groot deel belangrijk bevonden. Spankeren is goed bereikbaar met de auto, en de bus moet overal komen. De situatie bij de basisschool wordt door een meerderheid als onvoldoende veilig beschouwd. Autoverkeer kan verder teruggedrongen worden met verkeersmaatregelen.
Voor het thema wonen zijn de reacties tweeledig. Aan de ene kant willen bewoners niet dat Spankeren verder uitbreidt, omdat er in het buitengebied geen ruimte mag komen voor het uitbreiden van woningbouw. Ze vinden het belangrijk dat het landelijke karakter blijft. Spankeren is al ingesloten door industrie. Aan de andere kant zien bewoners kansen voor nieuwe woningen achter Thomassen, waarbij huizen gecombineerd kunnen worden met een groenwal om de industrie uit het zicht te onttrekken. Ook zou het makkelijker moeten worden om woningen voor kinderen of ouderen op eigen terrein te bouwen. Op de foto met de plattegrond hebben bewoners aangegeven waar nieuwe huizen gebouwd mogen worden. Industrie(terreinen) en leegstaande panden kunnen benut worden om de woningnood op te lossen. Eventueel met ruilverkaveling. Er moeten snel meer betaalbare woningen komen, onder andere voor bewoners van de gemeente. Daarbij is diversiteit en groen belangrijk, denk ook aan duurzame woningen die opgaan in de omgeving.
In de stellingen over ‘wonen’ hebben bewoners aangegeven dat nieuwe woningen voornamelijk in de dorpen gebouwd moeten worden, bijvoorbeeld als transformatie van gebouwen of gebieden. Woningen voor ouderen moeten in alle dorpen gebouwd worden, al vindt 1/3 dat ze alleen in de grote dorpen dicht bij winkels nodig zijn. Ditzelfde geldt voor sociale woningbouw. Bijna de helft van de bezoekers vindt dat in alle dorpen even veel nodig zijn, maar 1/3 geeft aan dat ze vooral nodig zijn daar waar weinig betaalbare woningen zijn. Sociale woningbouw moet er vooral komen, daar waar weinig betaalbare woningen zijn, ook in villawijken. Oude (monumentale) gebouwen kunnen omgevormd worden tot woningen. Zoveel mogelijk kansen op alle vlakken moeten benut worden.
Spankeren ligt prachtig in het groen, dicht bij het buitengebied, daar profiteren veel mensen van. Dit groene en dorpse karakter moet behouden blijven. Landgoederen moeten voor iedereen toegankelijk zijn. Verder liggen er kansen langs het kanaal, zoals een haven, vaarmogelijkheden, (onverharde) wandelpaden, maar ook voor horeca en winkels. Een combinatie hiervan, een bruin café aan het water met terras, zou een mooie toevoeging zijn. Kleinschalig toerisme kan bevorderd worden, bijvoorbeeld met een watertappunt bij de muziektent voor fietsers. Ook een natuurspeeltuin, theetuin zouden leuke toevoegingen zijn. Recreanten geven soms overlast, op fietsen of in auto’s. Of met stereo’s en afval, voornamelijk in de grote parken.
Bij de stellingen over ‘Recreatie en Toerisme’ vinden de bewoners dat landgoederen en monumenten gebruikt kunnen worden voor toerisme, als verdienmodel. ¾ van de bezoekers geeft geen duidelijke mening of we de natuur moeten behouden of gebruiken voor toerisme. Het merendeel wil altijd overal een hapje kunnen eten. En er is geen duidelijke mening of toeristen nodig zijn om winkels en restaurants open te houden.
Bewoners uit Spankeren doen hun boodschappen op het Callunaplein in Dieren. Dit wordt ervaren als compleet, maar ook saai en sfeerloos met weinig groen. Belangrijk is dat het winkelgoed goed bereikbaar is door de woonwijken en dat de huren betaalbaar blijven. Doesburg heeft meer sfeer. Verschillende kledingwinkels, schoenenwinkels, cadeau- en speelgoedwinkels ontbreken. Ook specialistische winkels, unieke boetiekjes en kleine winkeltjes worden gemist. Kleine ondernemers moeten gestimuleerd worden. Het zou leuk zijn als Spankeren ook wat kleine winkels krijgt, zoals een bakker, fietsenmaker, drogist, groenteboer of curiosa-winkel. Maar een echt winkelgebied is niet wenselijk.
Bij de stellingen over ‘economie’ is een verdeeld beeld ontstaan over waar werk zou moeten zijn, zowel in de dorpen binnen de gemeente, als op een bereikbare plek buiten de gemeente. Kleine bedrijfjes, zoals een fietsenmaker of autogarage moeten verspreid blijven over de wijken. Het is erg belangrijk dat de gemeente kleine ondernemers uit de gemeente ondersteunt. Bestaande bedrijventerreinen kunnen omgevormd worden tot nieuwe woonwijken maar ook opgeknapt en vergroend. Voor boodschappen gaan bewoners naar de grotere dorpen in de gemeente.
Deze website maakt gebruik van cookies. Lees meer over cookies in onze cookieverklaring.
Deze cookies verzamelen nooit persoonsgegevens en zijn noodzakelijk voor het functioneren van de website.
Deze cookies verzamelen gegevens zodat we inzicht krijgen in het gebruik en deze website verder kunnen verbeteren.
Deze cookies zijn van aanbieders van externe content op deze website. Denk aan film, marketing- en/of tracking cookies.