In het dorpshuis in Rheden vond maandag 27 maart 2023 het tweede dorpsgesprek plaats. Tussen 17.00 en 21.00 uur konden bewoners en ondernemers binnenlopen om in gesprek te gaan over hoe zij de toekomst van hun dorp voor zich zien. Wat is er nodig om in de toekomst fijn te kunnen leven? Wat moet er gebeuren als het gaat om wonen, verkeer, natuur, duurzaamheid, klimaatverandering, energie enzovoort?
Het dorpsgesprek bestond uit een open inloop waar bezoekers langs verschillende thema-poster konden lopen. Op de thema-posters konden inwoners stickers plakken bij onderwerpen waar zij het mee eens waren. Daarnaast waren er vragen die zijn konden beantwoorden door te schrijven op post-its. Medewerkers van de gemeente stonden klaar om vragen te beantwoorden. Wanneer inwoners niet naar het dorpsgesprek konden komen, hadden zij de mogelijkheid om een online-enquête in te vullen. De opbrengst van deze avond verwerken we in een omgevingsvisie voor de hele gemeente Rheden.
Voor het dorpsgesprek in Rheden hadden zich vooraf maar liefst 92 mensen aangemeld via de website van de gemeente. Het uiteindelijke aantal bezoekers lag nog hoger, omdat mensen ook vrij konden binnenlopen. Een verklaring voor het hoge aantal bezoekers is waarschijnlijk dat de gemeente kort daarvoor het idee had geïntroduceerd om bedrijventerrein Haveland in de toekomst om te vormen tot een woningbouwlocatie met kleinschalige bedrijvigheid. Uit de reacties bleek dat sommige bewoners dachten dat het dorpsgesprek uitsluitend over Haveland ging.
Tijdens het dorpsgesprek was de sfeer goed. Bewoners namen uitgebreid de tijd om alle thema’s te bekijken, post-its te plakken en in gesprek te gaan met de aanwezige specialisten van de gemeente.
Hieronder staan de belangrijkste resultaten per thema. De tekst bestaat uit wensen, kansen, ideeën en opmerkingen, allemaal opgeschreven op post-its door de bezoekers van het dorpsgesprek of ingevuld in de digitale enquête. Resultaten die vaker genoemd zijn, staan bovenaan. Daarnaast konden de bezoekers stickers plakken op stellingen waar zij het mee eens waren. Het aantal voorkeursstickers per stelling is aangegeven met een percentage in de afbeeldingen.
Rheden wordt getypeerd als forenzendorp midden in de natuur, met de juiste voorzieningen en industrie. Het is top om te wonen in de groene gordel van de Veluwe en met een rijke cultuurhistorie en de IJssel vlakbij. Dat het een forenzendorp is, zorgt er voor sommigen ook voor dat samenhang en identiteit ontbreekt. Dit maakt het minder gezellig.
Een verbetering voor de ruimtelijke kwaliteit van het dorp zou gemaakt kunnen worden met groen. Groene verbindingen van Veluwe naar de IJssel en meer divers groen in het dorp. Een wandelpad langs De Laak en kanovijver zou een leuke toevoeging zijn. De entree van het dorp kan verbeterd worden en oude gebouwen kunnen weer in gebruik genomen worden. Daarnaast is er handhaving nodig, om de openbare ruimte en uitstraling weer netjes te maken. Bewoners kunnen gestimuleerd worden om meer groen aan te leggen of hun tuin op te ruimen. Haveland kan gebruikt worden voor nieuwbouw, als groene, duurzame, innovatieve woonwijk. Maak Rheden weer hip, met leuke winkels en horeca.
Bij het 500-jarig bestaan van de gemeente zou Rheden in 2073 meer groen moeten hebben. Het moet aantrekkelijk zijn voor jonge mensen met een levendig verenigingsleven en goede voorzieningen, zoals horeca, station en supermarkt. Rheden moet beter verbonden worden met de IJssel en de Veluwe, inclusief voorzieningen als horeca. Het agrarisch landschap moet versterkt worden met oog voor cultuurhistorie en kleinschaligheid, met bomenrijen, hagen en bosjes. Door het industrieel verleden achter te laten, wordt het dorp aantrekkelijker. Ook kan Biljoen meer opgesteld worden voor publiek.
Niet alle bewoners van Rheden zijn op de hoogte van het Burgerakkoord CO2-neutraal. Wie eraan heeft meegewerkt natuurlijk wel. Zij vinden het een goed initiatief, al vindt men de uitkomsten nog wat hoog over. Het is in ieder geval een mooie start. Bewoners zien graag meer prioriteit aan isolatie en zonnepanelen voor huurwoningen. De gemeente zou dit moeten financieren, ook voor koopwoningen. Ook zou er meer duidelijkheid en snelheid moeten zijn rondom vergunningen (voor zonnepanelen) en verduurzaaming. Zonnepanelen kunnen en plek krijgen op daken en geluidschermen, en liever niet op weilanden of in het buitengebied. Wanneer ze wel op weilanden komen, zouden bewoners mee moeten kunnen profiteren van de opbrengst. Het hoogteverschil van de Veluwezoom zou gebruikt kunnen worden voor een waterbatterij. Betere communicatie en klare taal rondom de energietransitie vinden de bewoners belangrijk.
Bewoners zien graag meer groen en minder steen in Rheden. Daarbij is bewustwording bij bewoners van belang. Zij kunnen zelf bijdragen door afwatering in eigen tuin en omgeving en minder verbruik van water. We moeten het met z’n allen doen. Biodiversiteitsherstel kan je stimuleren met inheemse planten in particuliere tuinen. Ook kan de openbare ruimte minder vaak gemaaid worden, zoals het groen bij de Tuinkoepel. Bewoners zouden ook beloond moeten worden voor groene daken en regentonnen, bijvoorbeeld door een lagere rioolheffing. Of subsidies of acties op vergroening en wateropvang (zoals bij het NK tegelwippen). Overal waar mogelijk zou water opgevangen en opgeslagen moeten worden, het begint al op de hoger gelegen Veluwe. Meer parken met bomen zouden verkoeling kunnen brengen in de wijk, en deze kunnen direct dienen als ontmoetingsplek. Ook wadi’s kunnen ingeplant worden met diepwortelende bomen. Parkeerplaatsen zouden ook vergroend moeten worden, of bijvoorbeeld met zonnepanelen erboven.
Op de stellingen over ‘aanpassen aan extreem weer’ zien de bewoners voornamelijk ruimte in tuinen en plantsoenen om wateroverlast in op te vangen. Maar ook het landschap is van belang. De open ruimte in de dorpen worden gezien als ruimte voor wateropvang, groen en schaduw, en minder voor parkeren. Parkeren is noodzakelijk, maar kan groener. Om beter bestand te zijn tegen de hitte moeten we zowel meer bomen in het bestaande groen plaatsen als nieuwe groene plekken creëren. In de afbeelding hieronder is met percentages aangegeven waar bewoners hun voorkeur aangaven.
Wateroverlast vangen we op in....:
Open ruimte in dorpen gebruiken we voor:
Om beter bestand te zijn tegen de hitte:
Natuur wordt gezien als meerwaarde, het is duurzaam, zorgt voor verkoeling, draagt bij aan de biodiversiteit en is aantrekkelijk voor toerisme en recreatie. Water vasthouden en het verbeteren van de bodem zijn belangrijke thema’s voor natuur. We kunnen biodiverse plantsoenen, groene gevels en daken aanleggen. Bewoners kunnen daarin betrokken worden, zodat duidelijk is wat ze zelf kunnen doen. Kinderen en jongeren kunnen betrokken worden bij het aanplanten, verzorgen, zaaien en genieten van tuinen. De gemeente zou ook minder kunnen maaien, meer bomen aanplanten en water vasthouden op de Veluwe. Ook kunnen ze groen combineren met parkeren. Een stevige verbinding tussen de IJssel en Veluwe zou handig zijn voor groot wild en water. Agrarische activiteiten kunnen geëxtensiveerd worden rondom natuur. Toerisme kan beter gereguleerd worden. Ook kan licht op straat aangepast worden. Een groen dorp heeft de toekomst, dus laat bewoners hun tegels en kunstgras er snel uithalen.
Op de stellingen over ‘natuur’ wordt zowel de Veluwezoom als de Veluwe gezien voor natuur en dier, en in mindere mate voor de mens (recreatie). Bijen en vlinders moeten voornamelijk meer ruimte krijgen langs de wegen door het dorp. Door meer groen aan te leggen langs de wegen kunnen ook de Veluwe en de IJssel met elkaar verbonden worden. Beken kunnen zowel in de dorpen als het buitengebied weer zichtbaar gemaakt worden. In de afbeelding hieronder is met percentages aangegeven waar bewoners hun voorkeur aangaven.
De resultaten zijn:
De Veluwe en Veluwezoom is er vooral voor.....
Bijen en vlinders krijgen meer ruimte
De natuur op de IJssel en de Veluwe verbinden we door...
Om de natuur te helpen maken we de beken weer herkenbaar in...
Bewoners van Rheden willen graag hun boodschappen doen bij een lokale boerderij. Hiervoor zijn meer bioboer-activiteiten nodig, zoals extensief boeren rondom de Veluwe en de IJssel of een dorpsmoestuin. Dit moet dan zonder plastic en bestrijdingsmiddelen. Ook is een diversiteit in gewassen en minder stikstofproductie en megastallen van belang. Landbouw en veehouderij zouden hand in hand moeten gaan met de natuur. Een lokale landbouwsamenwerking van boeren die met de natuur en lokale producten werken is daarvoor nodig. Boeren en burgers moeten met elkaar in gesprek en boeren kunnen leren van andere succesvolle boeren. Ze hebben hier wel de ruimte voor nodig, die moeten we hen geven. Boeren kunnen ook de bomenrijen in het landschap onderhouden, passend bij het kleinschalige en natuurinclusieve karakter. Tot slot kan een voorbeeld uit Engeland gebruikt worden, waarbij er geen hek om het natuurgebied staat, maar om de dorpen. Samenleven in een natuurinclusieve omgeving. We moeten zuinig zijn op de natuur en de lokale boeren steunen.
Op de stellingen over ‘landbouw’ gaven de bewoners aan bereid te zijn om hun boodschappen te doen bij een lokale boerderij. Een meerderheid zou graag een extra moestuin of buurttuin in de buurt hebben. Ze vinden dat bestaande agrarische bedrijven extra mogen verdienen met grootschalige recreatie, zoals campings of B&B’s. Landbouw kan gesteund worden door bewoners, door te helpen op een boerderij, maar heeft voornamelijk meer ruimte nodig in combinatie met natuur. In de afbeelding hieronder is met percentages aangegeven waar bewoners hun voorkeur aangaven.
Ik ben bereid om boodschappen te doen ........
Bestaande agrarische bedrijven mogen extra verdienen met...
De landbouw moet gesteund worden door....
Heeft u behoefte aan een extra moestuin of een buurttuin?
Bewoners vinden de openbare ruimte in Rheden slecht onderhouden. Stoepen liggen niet vlak, er liggen obstakels op wegen, auto’s parkeren lang op dezelfde plekken en overhangend groen neemt ruimte in beslag op de stoep. Er moet een betere balans komen tussen handhaving en een schone en veilige leefomgeving. Ook met betrekking tot overlast van honden en het stoken van hout.
Ouderen zouden in hun eigen dorp en sociale omgeving opgevangen met de juiste voorzieningen moeten kunnen wonen en niet uit de sociale omgeving gehaald moeten worden door een gebrek aan voorzieningen. Een gezondheidscentrum met huisarts en tandarts in het dorp is daarom belangrijk. Ook moeten jongeren een goede plek hebben in het dorp. Een multifunctioneel centrum waar iedereen zich thuis voelt, inclusief de jeugd ontbreekt. Dit kunnen ook ontmoetingsplekken op buurtniveau zijn, een soort buurtkamer. Ook kunnen buitensportvoorzieningen daaraan bijdragen. Daarnaast mist men een aantrekkelijke verbinding voor langzaam verkeer van de veerpont, via het centrum, naar de Posbank.
Op de stellingen bij dit thema gaven de bewoners aan zowel mensen te ontmoeten op straat als in een buurthuis of vereniging. Sporten doet het merendeel buiten, maar een kwart sport graag bij een sportvereniging. Voor een veilig gevoel in de wijk moet de openbare ruimte overzichtelijk, open, aantrekkelijk en voorspelbaar ingericht zijn. Voor zorg gaan zij vlak bij huis, maar minder vaak. In de afbeelding hieronder is met percentages aangegeven waar bewoners hun voorkeur aangaven.
De verkeersveiligheid wordt als redelijk ervaren. Bewoners geven het een cijfer tussen de 6 en de 8. Behalve op doorgaande wegen (zoals de Oranjeweg), daar wordt te hard gereden. Ook de kruising Veerweg-Havelandseweg en de Veerweg-Apollostraat is niet goed en de rotonde Snippendaalseweg is onveilig voor fietsers door de betonranden. Ook de Pinkelseweg kan beter en in de Groenestraat wordt te hard gereden en is het niet aantrekkelijk genoeg. De Groenestraat zou eenrichtingsverkeer kunnen worden, laden en lossen op de rijbaan kan verboden worden, het kan groener met gevelbeplanting en perkjes en het mag fiets- en voetgangersvriendelijk worden. Met meer centrale parkeerplekken kan parkeren beter geregeld worden. De situatie rondom Velperbroek leidt tot sluipverkeer. Daarnaast is er te veel vrachtverkeer in de woongebieden. Ook zijn de smalle trottoirs niet geschikt voor de rolstoel of kinderwagen, waardoor veel mensen op weg moeten lopen. Een aandachtspunt is de bereikbaarheid voor onder andere calamiteitsdiensten in verband met parkeren op de rijbaan. Een oplossing voor de slechte stoepen en onoverzichtelijk vol geparkeerde woonwijken is het herinrichten van de straat met meer ruimte voor langzaam verkeer en groen. Paaltjes en betere handhaving kunnen helpen bij het parkeerprobleem.
Op de stellingen over ‘verkeer’ hebben de inwoners geen eenduidige uitspraken gedaan over de inzet op duurzaam verkeer en het weren van gemotoriseerd verkeer uit de natuurgebieden. Een kleine meerderheid is tegen het invoeren van 30 km/u in de bebouwde kom van Rheden. Wel moet de gemeente inzetten op meer publieke laadpalen. Ook mogen er best meer files komen, waardoor mensen sneller de fiets zullen pakken. De bewoners zien de straat voornamelijk om te spelen en te bewegen en minder voor parkeren. Rheden is goed bereikbaar met het openbaar vervoer, al komt de bus alleen op centrale plekken.
Bewoners willen graag dat er iets gedaan wordt aan alle lang leegstaande panden, zoals de oude apotheek en het oude bejaardenhuis. Dit kunnen woningen worden, maar ook ontmoetingsplekken. Woningbouw moet vooral betaalbaar zijn, maar ook passen bij het dorpse karakter en uitstraling. Er is aandacht nodig voor wonen voor ouderen, zodat de doorstroom op gang komt. Wanneer ouderen een nieuwe plek krijgen in Rheden, krijgen gezinnen een kans om te verhuizen, waardoor er ruimte ontstaat voor jongeren. Daarnaast moeten er ook nieuwe goedkope starterswoningen gebouwd worden, niet alleen sociale huur. Oude sociale woningen, van voor 1950, kunnen gesloopt worden en vervangen worden door moderne energiezuinige woningen. Nieuwe woningen mogen niet ten kosten gaan van werkgelegenheid. Wanneer er nieuw gebouwd wordt, is er ook aandacht voor de ontsluitingswegen nodig en voor de ruimtelijke kwaliteit. De ruimte tussen de dorpen moet bijvoorbeeld openblijven, en niet volgebouwd worden met woningen. Er is voldoende ruimte in de dorpen om in te breiden. Ook wordt Haveland gezien als een goede plek voor nieuwe woningen (zie meer onder het kopje bedrijvigheid). Op de foto met de plattegrond hebben bewoners aangegeven waar nieuwe huizen gebouwd mogen worden.
In de stellingen over ‘wonen’ hebben bewoners aangegeven dat nieuwe woningen voornamelijk in de dorpen gebouwd moeten worden, als transformatie van gebouwen en gebieden. Oude (monumentale) gebouwen kunnen omgevormd worden tot woningen. De meningen zijn verdeeld over waar de woningen voor ouderen en sociale woningen gebouwd moeten worden.
Nieuwe woningen moeten we bouwen....
Woningen voor ouderen moeten we bouwen
Sociale woningbouw moeten we bouwen.....
Ruimte voor nieuwe woningbouw creëren we door....
Welke type woning ziet u graag?
Voor recreatie en toerisme is goed gastheerschap van belang. De gemeente zou zich kunnen profileren als Groene Gemeente. Ook kan ze meer openheid en gastvrijheid uitstralen met een aantrekkelijk centrum. Kleine winkels met een divers aanbod zijn aantrekkelijk voor recreanten. Ook kan een streekmarkt of iets met kunst bijdragen. Laagdrempelige hippe horeca ontbreekt nog, net als een eetgelegenheid van goede kwaliteit. Rheden zou een mooie entree moeten krijgen. De oude apotheek en de parkeerplaats van de Albert Heijn zijn niet aantrekkelijk. Er zijn al veel voorzieningen voor fietsers, dus trek fietsers ook het dorp in. Een goede verbinding tussen de IJssel en de Veluwe kan hieraan bijdragen, inclusief recreatie aan het water. Ook kunnen Rhederlaag en de Havikerwaard meer gepromoot worden. Aan de randen van natuurgebieden moeten mogelijkheden komen om fietsen te huren, zodat bezoekers zich op duurzame manieren kunnen bewegen. De Posbank moet niet volledig afgesloten worden, zodat het ook bereikbaar blijft voor ouderen.
Recreanten zijn soms wel tot last. Denk hierbij aan mountainbikers, wielrenners, loslopende honden, auto’s en motoren. Voornamelijk na zonsondergang is handhaving belangrijk. Ook kan de parkeerdrukte verminderd worden met betere bewegwijzering.
Bewoners zouden graag meer hondenuitlaatplekken willen en prullenbakken. Het zwembad mag vernieuwd worden en het pontje mag niet verdwijnen. Deze mag zelfs vervangen worden door een brug die altijd toegankelijk is.
Bij de stellingen over ‘Recreatie en Toerisme’ vinden de bewoners dat landgoederen en monumenten gebruikt kunnen worden voor toerisme, als verdienmodel. De natuur moeten we voornamelijk behouden en conserveren, wat betekent dat deze minder toegankelijk is. De meeste bewoners willen altijd en in elk dorp een hapje kunnen eten. Zij zien toerisme als noodzaak om winkels en restaurants open te houden.
Landgoed en monumenten....
De natuur....
Een hapje kunnen eten wil ik....
Hebben we toeristen nodig om onze winkels en restaurants open te houden ?
Bewoners doen hun dagelijkse boodschappen voornamelijk in Rheden, maar hierbij wordt wel een goedkopere supermarkt gemist. Voor speciale boodschappen gaat men naar Velp of Dieren. De Groenestraat zou meer gezellige winkels met kleding, kunst, en lokale producten mogen hebben. De markt, slager, visboer en groenteboer worden gemist. Ook wordt toegankelijke horeca voor jong en oud gemist, een kapperszaak en leuke leeshoek of lunchroom. Het winkelgebied wordt niet als aantrekkelijk ervaren en zou autoluw gemaakt moeten worden. Een diversiteit van bedrijven vinden bewoners belangrijk.
De meeste reacties stemmen voor wonen als bestemming voor Haveland. De bezoekers willen zo veel mogelijk woningen voor alle doelgroepen. Daarbij horen ook parken, kerken, mogelijkheden voor recreatie zoals horeca of kleine bedrijfjes. Ook wordt er verwezen naar het uitbreiden van Grinthuizen. De huidige economische activiteiten kunnen naar een locatie dichterbij de grote weg of richting De Groot in de uiterwaarden. Een enkele reactie gaat wel over het behoud van het bedrijventerrein met de huidige bedrijven. Al dan niet op een duurzamere of innovatievere manier dan de huidige bedrijfsvoering.
Bij de stellingen over ‘economie’ ontstond een verdeeld beeld over waar werk zou moeten zijn, zowel in de dorpen binnen de gemeente, als op een bereikbare plek buiten de gemeente. Kleine bedrijfjes, zoals een fietsenmaker of autogarage moeten verspreid blijven over de wijken. Het is belangrijk dat de gemeente kleine ondernemers uit de gemeente ondersteunt. Bestaande bedrijventerreinen kunnen omgevormd worden tot nieuwe woonwijken.
Mijn werk wil ik....
kleine bedrijfjes, zoals een fietsenmaker of autogarage, zie ik graag...
We zetten in op....
Bestaande bedrijventerrein....
Voor winkels ga ik naar....
Deze website maakt gebruik van cookies. Lees meer over cookies in onze cookieverklaring.
Deze cookies verzamelen nooit persoonsgegevens en zijn noodzakelijk voor het functioneren van de website.
Deze cookies verzamelen gegevens zodat we inzicht krijgen in het gebruik en deze website verder kunnen verbeteren.
Deze cookies zijn van aanbieders van externe content op deze website. Denk aan film, marketing- en/of tracking cookies.