Verslag dorpsgesprek Dieren

In de ontmoetingskerk in Dieren vond woensdag 12 april 2023 het vierde dorpsgesprek plaats. Tussen 17.00 en 21.00 uur konden bewoners en ondernemers binnenlopen om in gesprek te gaan over hoe zij de toekomst van hun dorp voor zich zien. Wat is er nodig om in de toekomst fijn te kunnen leven? Wat moet er gebeuren als het gaat om wonen, verkeer, natuur, duurzaamheid, klimaatverandering, energie enzovoort?

Het dorpsgesprek bestond uit een open inloop waar bezoekers langs verschillende thema-poster konden lopen. Op de thema-posters konden inwoners stickers plakken bij onderwerpen waar zij het mee eens waren. Daarnaast waren er vragen die zijn konden beantwoorden door te schrijven op post-its. Medewerkers van de gemeente stonden klaar om vragen te beantwoorden. Wanneer inwoners niet naar het dorpsgesprek konden komen, hadden zij de mogelijkheid om een online-enquête in te vullen. De opbrengst van deze avond verwerken we in een omgevingsvisie voor de hele gemeente Rheden.

Sfeer in Dieren

Voor het dorpsgesprek in Dieren hadden zich vooraf 25 mensen aangemeld via de website van de gemeente. Het uiteindelijke aantal bezoekers lag hoger, omdat mensen ook vrij konden binnenlopen.

Tijdens het dorpsgesprek was de sfeer goed. Bewoners namen uitgebreid de tijd om alle thema’s te bekijken, post-its te plakken en in gesprek te gaan met de aanwezige specialisten van de gemeente.

Resultaten per thema

Hieronder staan de belangrijkste resultaten per thema. De tekst bestaat uit wensen, kansen, ideeën en opmerkingen, allemaal opgeschreven op post-its door de bezoekers van het dorpsgesprek of ingevuld in de digitale enquête. Resultaten die vaker genoemd zijn, staan bovenaan. Daarnaast konden de bezoekers stickers plakken op stellingen waar zij het mee eens waren. Het aantal voorkeursstickers per stelling is aangegeven met een percentage in de afbeeldingen.

Identiteit, Erfgoed en Ruimtelijke kwaliteit

Bewoners typeren Dieren als fijn om te wonen, mooi in het groen tussen IJssel en Veluwezoom. Het is een goede uitvalsbasis voor de mooie landschappelijke omgeving en het intercitystation moet zeker blijven. Maar Dieren wordt ook getypeerd als saai forensendorp. Oude wijken kunnen gemoderniseerd, opgeknapt en vergroend worden. Veel betaalbare woningen zijn minimaal 60 jaar oud, hierin moet veel geïnvesteerd worden. Door appartementen voor ouderen te bouwen, kan de jeugd doorschuiven. Het centrum is nu erg druk met autoverkeer, waardoor het niet goed toegankelijk is voor (minder mobiele) mensen. Het Callunaplein mag aantrekkelijker gemaakt worden met groen en terrasjes. Dit groene geldt ook voor de straten en tuinen van bewoners. Sommige wijken hebben al redelijk wat groen, maar plaats voor nog meer bomen. Laat het groen staan en maak meer ontmoetingsplekken voor kinderen, jongeren en ouderen. Ook worden cultuur en ontspanning, zoals een zwembad, buurthuis of bioscoop, gemist. De veerpont naar Olburgen moet blijven. Deze is belangrijk voor het mooie gebied tegenover Dieren.

Bij het 500-jarig bestaan van gemeente Rheden zou Dieren niet groter moeten zijn dan nu in 2023, dit betekent geen uitbreidingen. De wens is om levensloopbestendig te kunnen wonen, met aandacht voor zorg. Centraal zouden natuur, kunst en cultuur moeten staan, met meer kleine creatieve ondernemers. Het dorp moet een mix worden van wonen en werk, waar bewoners zich sterk maken voor hun omgeving.

Energietransitie in ontwikkeling

Sommige bewoners uit Dieren zijn op de hoogte van het Burgerakkoord CO2-neutraal, maar horen er weinig over. Ze zouden graag zien welke resultaten al geboekt zijn. De boodschap is daarbij om niet te veel op de doelstelling te focussen, maar het concreet te maken en uitvoering te stimuleren. Andere bewoners kennen het niet, vinden het ingewikkeld of onoverzichtelijk. Bewoners zien liever geen windturbines. Alle daken zouden wel vol zonnepanelen moeten komen te liggen en houtstook kan aangepakt worden om de luchtkwaliteit te verbeteren. Het plaatsen van kleine windmolens op daken kan onderzocht worden.

Aanpassen aan extreem weer

Voor het aanpassen aan extreem weer worden door de bewoners veel kansen gezien in het vergroenen van de omgeving met meer bomen en beplanting en met mogelijkheden om water op te vangen. Daarbij is voorlichting over een onderhoudsvriendelijke groene tuin van belang. Liever geen nieuw oppervlaktewater, want dit zorgt voor meer droogte. Houdt liever het water vast in het landschap en gebruik hoogteverschillen. Mensen kunnen water in hun tuin laten infiltreren door de tegels eruit te halen en groen erin te zetten. Veel parkeerplaatsen die doordeweeks niet gebruikt worden, kunnen omgevormd worden tot groen. Alleen op zaterdag zal het druk zijn, maar daarmee stimuleer je mensen op de fiets te komen.

Op de stellingen over ‘aanpassen aan extreem weer’ zien de bewoners voornamelijk ruimte in tuinen en plantsoenen om wateroverlast in op te vangen. Maar ook het landschap is van belang. Iedereen zou zijn of haar eigen verantwoordelijkheid moeten nemen. De open ruimte in de dorpen worden gezien als ruimte voor wateropvang, groen en schaduw, en minder voor parkeren. Dit kan opgelost worden met parkeergarages met meer verdiepingen of door minder parkeren te stimuleren met goede fietsvoorzieningen en deelauto’s. Om beter bestand te zijn tegen de hitte moeten we voornamelijk meer bomen in het bestaande groen plaatsen, maar ook nieuwe groene plekken zijn belangrijk. In de afbeelding hieronder is met percentages aangegeven waar bewoners hun voorkeur aan gaven.

De resultaten zijn:

Wateroverlast vangen we op in....:

  • 41% geeft aan tuinen en plantsoenen
  • 18% het landschap rondom de dorpen
  • 41% is neutraal

Open ruimte in dorpen gebruiken we voor:

  • 77% wateropvang, groen en schaduw
  • 15% parkeerplaatsen
  • 8% is neutraal

Om beter bestand te zijn tegen de hitte:

  • 48% plaatsen we meer bomen in het bestaande groen.
  • 28% maken we nieuwe groene plekken in de dorpen, in plaats van parkeren of woningen
  • 24% is neutraal 

Natuur

Voor natuur wordt het vergroenen en versterken van de biodiversiteit als belangrijk gezien, overal moet meer ruimte komen voor groen. Daarbij hoort ook het stellen van grenzen aan menselijk (verstorend) gedrag. De Posbank moet wel toegankelijk blijven voor recreanten. Het compleet afsluiten hiervan wordt niet als zinvol gezien omdat de overlast zich dan verplaatst naar elders, met nieuwe gevolgen voor de biodiversiteit. Door wandelen langs de IJssel populairder te maken, kunnen mensen meer verspreid worden. Zelf kunnen bewoners tegels uit hun tuin halen en de gemeente kan buurten ondersteunen met vergroening. Gras moet diverser worden met bloemenmengels, struiken en bomen. Bewoners doen zelf ook al veel, zoals het aanleggen van bloemperkjes en opvangen van regenwater. Dieren heeft uiterwaarden, bos en kleinschalige landbouw. Het is belangrijk dat de verhouding dorps/ ontmoeting in balans blijft. Landbouw kan plaatsmaken voor of samenwerken met de natuur, door het gebruik van minder bestrijdingsmiddelen en intensieve veehouderij. 

Op de stellingen over ‘natuur’ wordt zowel de Veluwezoom als de Veluwe gezien voor natuur en dier, maar ook voor de mens met betrekking tot gezondheid. Bijen en vlinders moeten voornamelijk meer ruimte krijgen langs de wegen door het dorp. Door meer groen aan te leggen langs de wegen kunnen ook de Veluwe en de IJssel met elkaar verbonden worden. Zowel de grote als de kleine natuur moet meer ruimte krijgen. Beken kunnen zowel in de dorpen als het buitengebied weer zichtbaar gemaakt worden. In de afbeelding hieronder is met percentages aangegeven waar bewoners hun voorkeur aan gaven.  

De resultaten zijn:

De Veluwe en Veluwezoom is er vooral voor.....

  • 18% zegt de mens
  • 55% zegt voor natuur en dieren
  • 27% is neutraal

Bijen en vlinders krijgen meer ruimte

  • 10% zegt op bepaalde plekken zoals een plantsoen of perkje
  • 60 % zegt langs de wegen, door het hele dorp
  • 30% is neutraal

De natuur op de IJssel en de Veluwe verbinden we door...

  • 50% zegt de wegen in de dorpen te vergroenen
  • 25% zegt bredere groenstructuren met bos rondom de dorpen
  • 25 % is neutraal

Om de natuur te helpen maken we de beken weer herkenbaar in...

  • 35 % zegt het buitengebied
  • 26% zegt de dorpen
  • 39% is neutraal

Landbouw

Men ziet kansen voor biologische grondgebonden landbouw waarvan de lokale producten in de supermarkt verkocht worden. Op deze manier blijft er ruimte voor landbouw in Rheden, maar zijn intensieve landbouw en veeteelt verleden tijd en is er weer zekerheid voor boeren. Verbiedt bestrijdingsmiddelen en zet natuur en landbouw in om er samen te komen. Een pluk- of groentetuin waar mensen mee kunnen helpen voor gratis producten, geeft een ontmoetingsplek en zorgt voor saamhorigheid binnen het dorp. 

Op de stellingen over ‘landbouw’ gaf iets meer dan de helft van de bezoekers aan bereid te zijn om hun boodschappen te doen bij een lokale boerderij. Een kleine meerderheid zou graag een extra moestuin of buurttuin in de buurt hebben, bewoners willen graag meer kennis opdoen. De bezoekers vinden dat bestaande agrarische bedrijven extra mogen verdienen met grootschalige recreatie, zoals campings of B&B’s, maar liever met kleinschalige recreatie met de focus op landbouw. Landbouw heeft voornamelijk meer ruimte nodig in combinatie met natuur. In de afbeelding hieronder is met percentages aangegeven waar bewoners hun voorkeur aan gaven.  

De resultaten zijn:

Ik ben bereid om boodschappen te doen ........

  • 53% zegt bij een lokale boerderij
  • 11% in de supermarkt
  • 37% is neutraal

Bestaande agrarische bedrijven mogen extra verdienen met...

  • 38 % zegt kleinschalige recreatie met de focus op landbouw, zoals een zorgboerderij
  • 29 % zegt grootschalige recreatie, zoals camping of B&B
  • 33 % is neutraal

De landbouw moet gesteund worden door....

  • 26% zegt door bewoners door te helpen op de boerderij
  • 53% zegt door meer ruimte te krijgen voor landbouw in combinatie met natuur
  • 11% is neutraal

Heeft u behoefte aan een extra moestuin of een buurttuin?

  • 26% zegt ja
  • 21 % neigt naar ja
  • 21% zegt nee
  • 16% neigt naar nee
  • 16 % is neutraal

Inclusief, gezond en veilig dorp

Aandacht voor armoede, veiligheid, gezondheid en saamhorigheid zijn belangrijk voor dit thema. Er moet goed worden omgekeken naar oudere bewoners, dit aandeel neemt toe in de gemeente. We moeten het samen doen, en de gemeente kan hierin faciliteren, door inwonersinitiatieven te stimuleren. Handhaving is belangrijk, ook voor kleine zaken, zoals loslopende honden, hondenpoep en hardrijders. De wijkagent moet beter bereikbaar en weer van de wijk worden. Door inzichtelijk te maken wat de gemeente aanpakt, kunnen de bewoners ook de resultaten zien. De Polikliniek Rijnstate wordt gemist in Dieren. Verder missen bewoners plekken voor contact, om samen te komen, zoals activiteiten voor jong en oud of betrokkenheid van de scholen in en voor het dorp.

Op de stellingen bij dit thema gaven de bewoners aan zowel mensen te ontmoeten op straat als in een buurthuis of vereniging. Sporten doet het merendeel buiten, maar een kwart sport graag bij een sportvereniging. Voor een veilig gevoel in de wijk moet de openbare ruimte overzichtelijk, open, aantrekkelijk en voorspelbaar ingericht zijn, maar meer handhaving kan ook helpen. Een betrokken wijkagent wordt gemist. Voor zorg willen de bewoners lokaal, maar moeten vaak regionaal. In de afbeelding hieronder is met percentages aangegeven waar bewoners hun voorkeur aan gaven.

Verkeer

De verkeersveiligheid wordt wisselend ervaren. Bredere fietspaden en een duidelijke doorgaande structuur kunnen voor verbetering zorgen. Sommige fietsroutes of plekken, zoals het winkelcentrum van Dieren, zijn totaal onlogisch en gevaarlijk aangelegd. Fietspaden rondom de Harderwijkerweg/ spoorovergang zijn gevaarlijk en vervelend. Op de Wilhelminaweg en de Imboslaan wordt vaak veel te hard gereden. Ook de Kanaalweg blijft onveilig. Het zou beter zijn als er 60 gereden mag worden over het gehele traject. Ook de maximumsnelheid over de N348 en de N786 mag omlaag. Het is belangrijk dat het intercitystation behouden blijft. Door deelauto’s te stimuleren kunnen mensen bewuste keuzes maken. Op deze manier kan ruimte voor parkeren naar groen en water gaan.

 

Op de stellingen over ‘verkeer’ heeft een meerderheid van de bezoekers aangegeven dat ze het een goed idee vinden als de gemeente meer inzet op ‘duurzaam verkeer’, zoals lopen, fietsen en deelauto’s. Dit betekent ook dat er meer publieke laadpalen moeten komen. Ook vinden zij het een goed idee als gemotoriseerd verkeer verder uit de natuurgebieden geweerd wordt, mits er ook andere manieren zijn om op de Posbank te komen. Een meerderheid vindt het een goed idee als meer wegen in de bebouwde kom een maximumsnelheid van 30 km/u hebben. De bewoners zien de straat voornamelijk om te spelen en te bewegen en minder voor parkeren. Dieren is goed bereikbaar met het openbaar vervoer, en de bus moet overal komen.  

Wonen

Voor wonen vinden de bewoners van Dieren het belangrijk dat er doorstroming komt van senioren naar kleinere woningen. Dit zet de beweging in gang en zo krijgen starters ook een kans op de woningmarkt en blijven jonge gezinnen in Dieren wonen. Ook kan het helpen om te bouwen voor de jeugd die in Dieren wil blijven wonen. Oude woningen moeten vervangen worden voor nieuwe duurzame woningen. Er zou iets gedaan moeten worden tegen gebouwen die te lang leeg staan, in de vorm van een premie of de mogelijkheid tot kraken. Ook moeten grote huizen makkelijker op te splitsen zijn en oude delen van het dorp geherstructureerd worden.

Recreatie en toerisme

Bereikbaarheid wordt als belangrijk gezien voor het thema ‘Recreatie en Toerisme’. Op alle dagen en alle momenten. Aan de andere kant moet ook niet alles om toerisme gaan draaien, omdat dat de leefbaarheid niet bevordert. Recreanten zijn meestal niet tot last, ze verlevendigen het dorp en zorgen voor reuring. Soms is er wat overlast rondom de vakantieparken of zijn motoren of wielrenners onnodig luidruchtig of gevaarlijk bezig. Er moet een evenwicht zijn tussen de hoeveelheid toeristen en het dorp met voorzieningen. Een toeristisch overstappunt kan daarbij als ‘landingsplek’ dienen. Meer sfeer op Calluna, terrasjes en leuke winkeltjes worden nu gemist in het centrum. Evenals (groene) ontmoetingsplekken voor jong en oud, een filmhuis, theater of iets met muziek. Daarnaast liggen er kansen voor de watersport, bijvoorbeeld op de IJssel of het Apeldoorns Kanaal

Bij de stellingen over ‘Recreatie en Toerisme’ vinden de bewoners dat landgoederen en monumenten gebruikt kunnen worden voor toerisme, als verdienmodel. Hiervoor kunnen de landgoederen in Engeland als voorbeeld gebruikt worden. De natuur moeten we voornamelijk behouden en conserveren, wat betekent dat deze minder toegankelijk is. Toeristen moeten zich te gast voelen, inwoners moeten zich inwoner voelen. De meeste bewoners willen altijd en in elk dorp een hapje kunnen eten. Een meerderheid ziet toerisme als noodzaak om winkels en restaurants open te houden.

Werken en economie

Bewoners van Dieren doen hun boodschappen zo veel mogelijk in Dieren. Het centrum heeft alles wat men dagelijks nodig heeft. Echter is het winkelaanbod vrij eenzijdig. De fietsenmaker en schoenmaker worden als waardevol ervaren, die moeten zeker blijven. Er liggen kansen voor specialistische en kwalitatieve winkels, waarbij het aanbod is afgestemd op de inwoners. Denk hierbij aan winkels met spelletjes, boeken, muziekinstrumenten, handwerk, gezondheid of horeca met terras. Ook wordt een slager en winkel met herenkleding gemist. Om het winkelgebied te verbeteren kan het autoluw gemaakt worden rondom de winkels, met groen en fietsrekken in plaats van een racebaan. Calluna en omgeving kan een groene opknapbeurt gebruiken. Het is er erg druk en onoverzichtelijk met de auto’s. Ook zou er een lagere huur voor winkelpanden gehanteerd moeten worden, minder overlast van vandalisme bij winkels en veiliger winkelen voor mensen in een scootmobiel. Ruimere openingstijden zijn nodig voor het gemak van de consument, zowel inwoner als toerist. Voornamelijk de zondagochtend-fietser kan nu nergens terecht.

Bij de stellingen over ‘economie’ is een verdeeld beeld ontstaan over waar werk zou moeten zijn, zowel in de dorpen binnen de gemeente, als op een bereikbare plek buiten de gemeente. Kleine bedrijfjes, zoals een fietsenmaker of autogarage moeten verspreid blijven over de wijken. Het is belangrijk dat de gemeente kleine ondernemers uit de gemeente ondersteunt. Bestaande bedrijventerreinen kunnen omgevormd worden tot nieuwe woonwijken maar ook opgeknapt en vergroend. 

 

 

Cookie-instellingen